Worden arboprofessionals geraakt?
Veranderingen in werkgelegenheid raken arbozorg. Het nieuwste is de opkomst van AI, Artificiële Intelligentie. Anders dan eerdere ontwikkelingen, zou die de toekomst raken van hoog opgeleide professionals, zoals arboprofessionals.

Minder startersbanen voor hoogopgeleiden
Wat geeft goede voorspellingen over de ontwikkeling van de werkgelegenheid? De stand van zaken in de flexbranche, en in de uitzendsector in het bijzonder. Volumeontwikkelingen daar heten flink vooruit te lopen op groei of krimp van de economie en meer of minder vraag naar arbeid.
Het totaal aantal uitzenduren laat in de eerste helft van 2025 een voorzichtig herstel zien. Dat met name bij industrieel werk. Het uitzendvolume krimpt echter al langere tijd bij technisch werk en sterker nog bij administratief werk. Wim Davidse, hoofdredacteur van het digitale Flexnieuws wijst ook op het overal teruglopen van startersbanen voor hoogopgeleiden. Werkgevers hadden het eerder moeilijk zulke medewerkers aan te trekken; ze werken er volgens Davidse mogelijk aan die posities in te vullen met AI.

Overal impact
“Er is het risico dat juniorfuncties verdwijnen, met name in de ICT en juridische sectoren. Junior programmeurs of juridisch medewerkers kunnen door AI worden vervangen.” Dat stelt UWV Arbeidsmarktadviseur Frank Verduijn. Hij deed een eerste verkenning naar de impact van AI op de arbeidsmarkt. “Net zoals internet destijds elk beroep beïnvloedde, werkt AI nu door in alle sectoren.” Vaak wordt AI vooral ondersteunend, verwacht hij. AI helpt een financieel specialist met data-analyse, maar de kern – interpreteren en adviseren – blijft menselijk. Verduijn noemt het voorbeeld van artsen die meer persoonlijk contact hebben met patiënten; AI luistert mee en vergemakkelijkt verslaglegging en dossiervorming. Bij bedrijfsartsen wordt dat al gebruikelijk, weten de lezers van de KoM-nieuwsbrief.

Kansen en de keerzijden
Soft skills worden crucialer naarmate AI meer taken overneemt: persoonlijke vaardigheden als samenwerken, oplossingsgericht denken, communiceren; maar ook en hoogst belangrijk: aanpassingsvermogen en kritisch denken. “Iedereen zal een soort basale AI-geletterdheid moeten ontwikkelen, net als destijds met internet,” zegt Verduijn. Werkgevers moeten verder kijken dan directe productiviteitswinst. “Als je alle instapfuncties weg automatiseert, komt de doorstroom van nieuw talent in gevaar.”

Productiviteit
Een andere invalshoek is die van productiviteit. “De Europese productiviteitswinst door kunstmatige intelligentie (AI) zal naar verwachting op de middellange termijn gering zijn.” Dat schrijft de redactie van het blad Economische Statistische berichten. Dit op basis van een onderzoek door medewerkers van het Internationaal Monetair Fonds. Ze simuleerden de impact van AI op de productiviteit van 31 Europese landen. Na vijf jaar zou de gemiddelde productiviteitswinst één procent zijn. De uitkomst is gunstiger voor landen met meer automatisering, dus rijke landen, waar de hogere lonen sterker prikkelen tot automatisering.

Wat weten we nu?
Dat is lastig te omschrijven. We sluiten aan bij Aart van der Gaag. Die was een leven lang arbeidsmarkt-watcher, onder meer als directeur van een brancheorganisatie van uitzendbureaus en gangmaker van werk voor arbeidsgehandicapten. Hij schreef een boek over zin en onzin op de arbeidsmarkt. “In de eerste plaats is er, ondanks demografische ontwikkelingen, op de arbeidsmarkt nooit sprake van dat dingen zo gaan als voorspeld. Op de tweede plaats is AI groter dan welke ontwikkeling dan ook in de laatste 50 jaar.”

Davidse in Flexnieuws.
Verduijn op UWV-site: “Niet alles wat kan, is wenselijk”.
De simulatie van het IMF.
Van der Gaag op LinkedIn.